Krivično delo silovanja iz člana 103. ranije važećeg Krivičnog zakonika Srbije sadržalo je tradicionalne elemente odavno manje-više uobičajene elemente kod zakonskih opisa ovog krivičnog dela. Prema ranijim odredbama silovati je mogao samo muškarac ženu, a sam čin silovanja sastojao se od obljube i prinude, odnosno obljube izvršene upotrebom sile ili pretnje da će se neposredno napasti na telo i život oštećenog ili njemu bliskog lica.
Međutim, novine uvedene u KZ Republike Srbije dovele su do opširnije inkriminacije ovog krivičnog dela, te je važećim Krivičnim zakonikom RS članom 178. propisano:
(1) Ko prinudi drugog na obljubu ili sa njom izjednačen čin upotrebom sile ili pretnjom da će neposredno napasti na život ili telo tog ili njemu bliskog lica,
kazniće se zatvorom od pet do dvanaest godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog člana učinjeno pretnjom da će se za to ili njemu blisko lice otkriti nešto što bi škodilo njegovoj časti ili ugledu ili pretnjom drugim teškim zlom,
učinilac će se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog člana nastupila teška telesna povreda lica prema kojem je delo izvršeno ili ako je delo izvršeno od strane više lica ili na naročito svirep ili naročito ponižavajući način ili prema maloletniku ili je delo imalo za posledicu trudnoću,
učinilac će se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog člana nastupila smrt lica prema kojem je delo izvršeno ili je delo učinjeno prema detetu,
učinilac će se kazniti zatvorom najmanje deset godina ili doživotnim zatvorom.
Dakle, kao što se može primetiti iz citiranih odredbi zakona, pored ovog osnovnog oblika krivičnog dela silovanja, postoje i kvalifikovani oblici ovog krivičnog dela, te je zakonodavac predvideo da će se učinilac teže kazniti ukoliko je krivično delo učinjeno od strane više lica ili je nastupila teška telesna povreda lica koje je oštećeno ovim krivičnim delom. Najteži oblik ovog krivičnog dela postoji ukoliko je prilikom izvršenja krivičnog dela nastupila smrt oštećenog ili je krivično delo učinjeno prema detetu, u tom slučaju učinilac ovog krivičnog dela će se kazniti zatvorom u trajanju od najmanje 10 godina ili doživotnim zatvorom.
Radnja izvršenja ovog krivičnog dela sastoji se od sile ili pretnje koja mora da prethodi samoj obljubi ili sa njom izjednačenom činu od strane izvršioca ovog krivičnog dela.
POSTUPAK DOKAZIVANJA
Što se tiče samog postupka dokazivanja izvršenja krivičnog dela silovanja i prakse, ona se razlikuje od slučaja do slučaja. Naime, mnogo je jednostavnije dokazati postojanje ovog krivičnog dela ukoliko oštećeno lice odmah prijavi slučaj nadležnim organima, te ukoliko se u najkraćem roku javi lekaru odgovarajuće struke radi pregleda i konstatovanja eventualnih povreda. Ukoliko je protek vremena između izvršenja krivičnog dela i momenta samog prijavljivanja istog veći, to dokazivanje postaje sve teže i komplikovanije.
Važno je naglasiti da iako je krivično delo silovanje jedno od najtežih krivičnih dela koje propisuje naš Krivični zakonik i za koje delo su predviđene najstrože kazne, pa čak i kazna doživotnog zatvora, moramo istaći da postoji veliki broj izvršenih, a istovremeno ne prijavljenih krivičnih dela. Smatramo da se radi o psihološkom momentu žrtve seksualnog zlostavljanja, koja zbog straha, osude okoline, manipulacije od strane učinioca krivičnog dela silovanja, ne pribegava prijavljivanju izvršenja ovakvog krivičnog dela.
Međutim, bez obzira na prethodno navedeno, smatramo da čak i ako postoji eventualni protek vremena od izvršenja krivičnog dela, da krivično delo svakako treba prijaviti i pokrenuti krivični postupak, kako izvršilac ne bi ostao nekažnjen i kako bi bio sprečen da eventualno ponovi isto ili slično (ne)delo.Na samom kraju, ukazujemo da je naš zakonodavac prepoznao ozbiljnost i težinu ovakvih krivičnih dela sa jedne strane i nelagodnu i nezavidnu poziciju žrtve oštećene ovim delom sa druge strane. To je postignuto uvođenjem institita posebno osetljivog svedoka koji se dodeljuje žrtvi pomenutog krivičnog dela. Suština je da se žrtvi omogući da što bezbolnije i sa što manje straha i nelagode prođe kroz sam krivični postupak. Konkretno, dodeljivanjem oštećenom licu statusa posebno osetljivog svedoka, istom se omogućava da u različitim fazama postupka bude saslušano putem tzv. video-konferencijske veze, odnosno da ne bude prisutno u istoj prostoriji u kojoj se nalazi i sam okrivljeni. Takođe, prilikom davanja iskaza oštećeni ima pravo i na stručnu pomoć od strane psihologa, pedagoga ili drugog stručnog lica.
